میللی شاعیر - بختیار واهابزاده

بختیار علی‌یئو

آغجابدیع پداقوژی کالجی‌نین دیرکتورو

آذربایجان ادبیاتی‌نین پارلاق سیمالاریندان بیری اولان بختیار واهابزاده خالقیمیزین یادداشیندا تکجه بؤیوک شاعیر کیمی دئییل، هم ده دوشونن، اویادان و یول گؤسترن بیر فیکیر آدامی کیمی قالیب. اونون پوئزییاسی – ایستیقلال، وطن، آنا دیلی، آزادلیق و اینسانلیق ایدئیالاری‌نین سسی‌دیر. هر بیر میصراعسیندا هم عاغیل، هم اورک، هم ده ویجدان دانیشیر.

واهابزاده‌نین شعرلری ساده جه بدیعی سؤز ییغینی دئییل، روحون ترجومه‌سی‌دیر. اوخوجو اونون میصراعلاریندا هم دوشونور، هم دویور، هم ده روحن صافلاشیر. شاعیر سانکی سؤزه جان وئریر، اونو نفسلی، دویغولو بیر وارلیغا چئویریر.

بختیار واهابزاده‌نین پوئزییاسی آذربایجان خالقی‌نین آغریلی تاریخینی، میللی فاجیعه لرینی و قهرمان روحونو اؤزونده یاشادیر. شاعیرین " گولوستان " پوئماسی ایکی یئره بؤلونموش آذربایجانین دردینی تکجه تاریخی فاکت کیمی یوخ، میللی ویجدانین یاراسی کیمی گؤستریر. واهابزاده اوچون وطن ساده‌جه تورپاق دئییل – دیلدیر، مدنیتدیر، تاریخدیر، اینسانین اؤز وارلیغیدیر. او یازیردی کی، بیر خالقین جوغرافیاسی بؤلونسه ده، روحو بؤلونمه‌ملی‌دیر.

امیرالکلام علیشېر نوایی، تورکی تیل بدیعی ادبیات یره‌تیشگه نا قۉ‌له‌ی و دغل تیل اېکنینی ادعا قیلگنلرگه اېسکی اۉزبېک تیلینی نینگ ادبی و بدیعی اثرلر یازیشگه فارس تیلیدن قالیشمس لیگینی اثباتلش اوچون گۉزل اثرلر یازیب قالدیردی. نظامی گنجوی و امیر خسرو خمسه‌لریگه یازگن خمسه‌سی اۉز زمانه‌سی نینگ بویوک شاعرلری و منتقدلری تامانیدن اعتراف قیلیندی. او، «محاکمه‌الغتین» کتابیده تورکی تیلنی فارس تیلیگه نسبتاً اوستونلیگینی نمونه اۉله‌راق ۱۰۰ته تورکی لغتنی کېلتیریب، اولرنینگ مقابلی و معادلی فارس تیلیده یۉقلیگینی کۉرسه‌‌تیب بېردی.

نوایی‌نینگ بی بها اثرلری جهان ادبیاتی خزینه‌سیگه سلماقلی حصه قۉشگنی فن عالمیگه سر اېمس. ۱۶- عصر نینگ ایکینچی یرمی سلطان حسین بایقرا سلطنتی دوریده اونینگ باش وزیری و یقین مصلحتچیسی نوایی نینگ اېسکی اۉزبېک تیلیده نثر و نظمده یره‌تگن دردانه اثرلری نه فقط هرات‌ده بلکه مشرق زمین نینگ ایریم حدودلریگه یېتیب بارگن و او یېرلرده سېویب اۉقیله باشله‌گن.

مېن بو مقاله‌ده، علیشېر نوایی اثرلری نینگ قۉلیازمه نسخه‌لری ۱۶- عصرنینگ ایکینچی یرمیدن باشلب بیر قطار شرق مملکتلریگه آلیب باریلیب ترقه‌تیلگنی، شو کبی ایریم اۉلکه‌لر ادبی محیطیده قۉلدن قۉلگه تېگمه‌ی مطالعه قیلینگنی و محلی ایجادکارلرنینگ نوایی‌گه اېرگه‌شیب شعرلر یازگنی و گۉزل غزللریگه نظیره‌لر بیتیب، مخمسلر باغله‌گن‌لیکلری تۉغریسیده معلومات بېریشگه اینتیله‌من.