بورا ایشه‌ین ائششکدیر 

 مظفر ایزگو

        آه بیر الیمه کئچه ده او، - بورا ایشه‌ین آدامی دئییرم، - ائله اورداجا بوغوب اؤلدوررم. بیزیم دیوارا نه اولدوسا ائله او واختدان سونرا اولدو. دؤزه بیلمه‌ینلر بورنو آمونیاک ایگینه حساس اولدوغونا گؤره کوچه‌یه دؤنن کیمی بورانی  " کشف ائله‌ییرلر " . دوز دیوارین دیبینه یاخینلاشان کیمی بیر ساغا باخیرلار، بیر سولا باخیرلار، - عاییب اولماسین، - نه لازیمدیرسا ائدیرلر. هانسی بیری‌نین توتاسان، بیر گون سحردن آخشاماجان گؤزله‌‌‌دیم. 38 آداملا ساواشدیم، آغیزلاشدیم. هله گؤر ساواشدیغیم آداملاردان بیری نه دئدی: 

  - بلدیییه لازیمی قدر توالئت تیکدیرمیر، بیز نئیله‌یک؟ 

  قیشقیردیم اوستونه: 

  - اوندا گل قوناق اوتاغیمیزا دا ایشه، حئیوان اوغلو حئیوان.

شبیه

عبدالرحیم بیگ حقوئردی‌یئو

کؤچورن: عباس ائلچین

 " ائی داد شیمر الیندن 

  فریاد شیمر الیندن! 

  کؤپک گؤتوردو قاچدی 

  بیر جاد شیمر الیندن " . 

  محرم آیی‌نین یگیرمیسی و یا یگیرمی ایکیسی ایدی، خیالیمدان چیخیب.  اوخوجولارین دا احوالینا تفاووت ائله‌مز… ناهاردان سونرا چیخیب اؤزومو یئله وئریردیم. خسته‌خانانین یانیندان بیر شخص چیخدی. اوزو ساریقلی، قولتوقلاریندا ایکی چلیک، قارغا کیمی هوپپانا-هوپپانا منه طرف گلیردی. یاخینلاشاندا آغایی فوضولأذاکیرینی تانیدیم کی، قاباق منیمله آشنا ایدی  و نئچه دفعه  سیاحتده بیزیم اوچون اؤز سئگاهلاری ایله، شورلاری ایله، خوصوصن، بایاتی-قاجارلاری ایله لذتی-روحانی وئریبدیر. 

  - آغا، اولماسین آزار، بو نه حالتدیر سیزده گؤرورم؟ 

  جاواب وئریب دئدی: 

  - آیاق اوستونده دورا بیلمیرم. کئیفیتیم اوزوندور. منی اؤز منزیلینه آپار، اورادا صؤحبت ائدریک.  آغانی فایتونا میندیریب گتیردیم ائوه، دئدیم ساماوار حاضیر ائتسینلر.  اؤزوموز کئچدیک اوتاغا. آغا بویوردو کی، ساماوار یاخشی شئیدیر، آما مومکون اولسا ایدی بیر آز باشقا بوغاز ایسلادان وئریدین، بد اولمازدی. عرض ائتدیم کی،  بی‌تداروکم، اینشاللاه گلن دفعه  دوزه‌لر. آغا پاپیروس چیخاردیب، یاندیریب، ایکی یانیقلی قوللاب ووراندان سونرا بیر آه چکیب دئدی: 

  - ائویم ییخیلدی. بو ایل مداخیلدن دوشدوم، یاخشی قازانجیم اولاجاق ایدی، آللاه وئرمه‌دی. یقین مصلحت بئله ایمیش!

قاتیل‌لر - چارلز بوکووسکی 

چئویری: آزاد یاشار 

کؤچورن: عباس ائلچین

  هارری یوک قاتاریندان تزه‌جه ائنمیشدی و آلامئدا یولویلا پئدرونون یانینا، بیر فینجان اوجوزواری قهوه ایچمگه گئدیردی. سحرین گؤزو تزه‌جه آچیلسا دا، پئدرونون اؤز دوکانینی عادتن ساعات 5-ده آچدیغینی او، یاخشی خاطیرلاییردی. جمعی بئش سئنت اؤدمکله اورادا ‌نینکی بیر، حتّی ایکی ساعات دا اوتورماق اولوردو. و دوشونمک. هارادا و نه‌یی دوز، نه‌یی ایسه یانلیش ائتدیگینی صاف-چوروک ائتمه ایمکانی قازانیردین اورادا. 

  پئدرونون دوکانی آچیق ایدی. قاباغینا بیر فینجان قهوه قویان مئکسیکالی قیز اونو اصل اینسان کیمی سوزدو. حیاتین هر اوزونو گؤرموشدو بو قول و سویوشیرین قیز ایدی. بئله دئیک ده - خئیلی سویوشیرین قیز ایدی. اصلینه قالاندا ایسه، قادینلارین هامیسی رئال تهلوکه منبعییدیر. حیاتداکی هر شئی آداما تهلوکه ساچیر. ایندی او، واختیله بیریسیندن ائشیتدیگی شخصی بیر قناعتی خاطیرلادی: حیاتین اؤزو تهلوکه‌لردن عیبارتدیر. 

صدرالعظم ائششک 

عزیز نسین

کؤچورن: عباس ائلچین   

      بیر وارمیش، بیر یوخموش. اول زامان ایچینده،قلبیر سامان ایچینده، بیر زامانلار مملکتین بیرینده بیر پادشاه وارمیش. بوتون پادشاهلار کیمی مملکتین بیرینده کی  بو پادشاهین دا، اؤز زامانینا گؤره، چالغیچی و رقاصه‌لردن جوت- جوت ، بئش- اون ‌ آروادی، خیدمتچیلری، نؤکرلری، یالاتاقلاری و داها فیلان فیلانلاری وارمیش. 

      مملکتین بیرینده کی  بو پادشاه، هر زامان و هر یئرده کی  پادشاهلار کیمی، آچیلیش تؤرنلرینه قاتیلماق، سان رسملرینده سلام وئرمک، باشقالاری‌نین یازدیغی نیطقلری اوخوماق، سیاحت ائتمک کیمی چوخ اؤنملی مملکت ایشلریندن واخت تاپا بیلدیگی زامانلاردا اوْوا چیخارمیش. 

گوراوْغلی‌نینگ دؤره‌یشی (تورکمنچه) 

  
Göroglynyň Döreýşi     

   Gadym zamanlarda Çandybil diýen bir ýurt bardy. Ol ýurtda beýik-beýik dört dag bardy. Onsoň oňa Çardagly Çandybil hem diýýärdiler. Halkynyň köpi çarwady, düýe, at, garamal bakardy, Aral derýasyndan suwa ýakardy, Özi türkmeklerdi. Häkimine Jygaly beg diýerdiler.
Onuň,Genjim beg, Mömin beg, Ady beg diýen ogullary bardy. Genjim aýallydy, mallydy ýöne gaty gysganç-dy. Ol malyny köpeldip, başga ýurtlar bilen söwda ederdi. Zadyny özi iýip-içmezdi, başga dogan-garyadaş, dost-ýarlaryny çagyryp, hezzet-hormat etmezdi. Her günde goýun-geçisiniň sürülerinde ençemesini möjek ýaryp, gara läş edip giderdi. Şonda-da Genjim olary çopana bermezdi.
Mömin bolsa ne sag, ne dälidi, üstesine-de gözi şulludy.Onuň özi juwana ýaly, işleýşi eşek ýaly, iýşi sygyr ýaly. Däliligi tutanda, aglamaly ýerde gülübirdi. Biri bir zat sorasa, turup ötägiderdi. Muny öýlendirjek bolsalar, ilki özi almady,soň bolsa oňa gyz beren bolmady.Muňa bolsa onun kellesiniň kel ýany hem gijemedi.
Şunlukda, bu öýlenmän galybersin.

NASREDDİN HOCA FIKRALARI

(Истории о Ходже Насреддине на турецком языке)

خوجا نصرالدین گولمه‌جه‌لری

آغجاقانادلار اولماسا

یازان : عزیز نسین 

اون یاشیندایکن بئله دئییردی: 

  - آه، بیر چانتام اولسا... آه، منیم ده او بیری اوشاقلار کیمی کیتابلاریم، اویونجاقلاریم اولسا!.. منیم ده رومانلاریم اولسا... اوندا گؤررلر، نئجه چالیشیرام. هئچ بیر شئییم یوخ. بئله نئجه چالیشیم من؟.. 

  *** 

  اون اوچ یاشینا گلینجه، او بیری اوشاقلار کیمی کیتابلاری، دفترلری، چانتاسی، اویونجاقلاری اولدو. آما هئچ جور چالیشا بیلمیردی.  

  - دوست-تانیشلاریم کیمی پالتارلاریم یوخ کی... -دئییردی. آنام، بابام، قارداشلاریم-هامیمیز بیر اوتاقدا یاشاییریق. بئله دار یئرده چالیشماق اولارمی؟ آه، بیر ماسام اولسا، اؤز باشیما بیر ماسام،بیر دولابیم. باخ، اوندا نئجه چالیشیلیر، گؤرسونلر... 

     *** 

 ایکی آلما

جلیل محمدقولوزاده 

    آخشام واختلاری گزمه یه چیخاندا، هردنبیر بالاجا اوغلومو دا یانیمجا آپاریرام. بو دفعه  ده آپاردیم.      و هامان بالاجا اوغلوم ایله گزمه یه گئدنده، هردنبیر ایتتیفاق دوشور کی، اونا یئمه لی شئی ده آلیرام کی، مندن راضی قالسین. بو دفعه  ده بالاجا اوغلوم دوکانلاردا دوزولموش نازو-نعمتی گؤرنده مندن یئمــــه لی بیر شئی ایسته دی. من او عقیده ده دئییلم کی، هر دفعه  اوشاق ایله بازارا گئدنده اونا بیر شئی آلماق لازیمدیر و لاکین بونو دا دئمیرم کی، هئچ بیر واخت آلماق لازیم دئییل. آنجاق بو دفعه  هئچ بیر زاد آلماق ایستمیردیم؛ او سببه کی، جیبیمده چوخ پولوم یوخ ایدی. و بیر ده ایستمه دیم کی، اوشاغیم هر دفعه  بازارا چیخاندا دادامال اؤیرنسین. 

  *** 

" سیزین اؤلکه ده ائششک یوخدورمو؟ " 

  یازان : عزیز نسین

       دیشی آغریییر کیمی، بیر الی اوزونده باشینی ساغا-سولا یئلله ده-یئلله ده ایچری گیردی. بیر یاندان الینی یاناغینا وورور، بیر یاندان دا: 

      - توفف، روسوایی-جاهان اولدوق...- دئیه دئیینیردی. 

      او، اصلینده چوخ نجیب بیر آدامدیر. قاپیدان گیرر-گیرمز، سالام وئرمه دن بئله دئیینمه سینه چوخ تعجوب ائتدیم. 

  - خوش گلدینیز، - دئدیم - بویورون، ریجا ائدیرم اوتورون. 

  - رذیل اولدوق، رذیل…  

  - نئجه سینیز؟ 

  - نئجه اولا بیلرم؟ بی آبیر اولدوق… بی آبیر… یقین باشینا بیر فلاکت گلمیشدی. بلکه ده عاییله سینه بیر بدبختلیک اوز وئرمیشدی... 

     - یئرین دیبینه گیردیک، محو اولدوق... 

    - آخی نه اوچون؟ نه اولموشدور؟ 

     - داها نه اولاجاق. بیر قوتور ائششگی کیشییه ایکی مین بئش یوز لیره یه ساتدیلار... 

شاعیر

کارئل چاپئک

  عادی بیر حادیثه : سحر ساعات دؤردده ژیتنی کوچه سینده سرخوش بیر قادینی آوتوموبیل وورموش، سونرا دا یوکسک سورعتله آرادان چیخمیشدیر. گنج پولیس مأمورو مئیزلیکین قارشیسیندا بو آوتوموبیلی تاپماق دوروردو. معلوم اولدوغو کیمی گنج پولیس مأمورلاری ایشلرینه چوخ جیدی یاناشیرلار. 

  - هیمم… دئمه لی، سیز اؤزونوزدن اوچ یوز مئتر مسافه ده سورعتله اوزاقلاشان آوتوموبیلی و یئره سریلمیش آدامی گؤردونوز. هر شئیدن اول سیز نه ائتدینیز؟ - دئیه مئیزلیک 141 نؤمره لی پولیس نفریندن سوروشدو. 

  - هر شئیدن اول ضررچکمیشین یانینا قاچدیم کی، اونا ایلک طیببی یاردیم گؤستریم، - پولیس سؤزه باشلادی. 

  - اولجه ماشینین نؤمره سینه دیقت یئتیرمک لازیم ایدی، - مئیزلیک دئییندی، - سونرا دا بو آروادینان مشغول اولماق. اصلینده ائله من ده بو جور حرکت ائدردیم،- دئیه علاوه  ائتدی و الینده کی  کارانداشلا باشینی قاشیدی. - دئمک، ماشینین نؤمره سینه دیقت یئتیرمه دینیز. بس، باشقا علامتلر؟

 مجلیسین دوُزوُ 

  اوزئییر حاجی‌بیلی 

     من چوخ مجلیسلرده اولموشام و چوخ نیطقلر ائشیتمیشم و چوخ فیکیرلر ائتمیشم و فیکریمین آخیری بیر یانا چیخماییب و معطل قالمیشام. 

    مثلا، مجلیس عومومی بیر مجلیسدیر. بورادا هر جوره آداملار واردیر. ستول حاضیر اولور. زاکوسکا اورتالیغا قویولوب، بوتیلکالار سالدات کیمی دوزولور. اهلی-مجلیس ییغیلیر ستولون باشینا. یئمکدن قاباق اولجه بیر تامادا سئچیلیر. هرچند تامادا سئچیلمگین اؤزو ده بؤیوک بیر مسله‌‌دیر، آما من اونو موختصر کئچیرم. 

     بلی، تامادا امر ائدیر کی، فینجانلار شرابلا دولسون. اهلی-مجلیس کامالی-دیقتله قولاق آسسین، چونکی سعدی بویوروبدور کی، مستمع صاحب سخن را بر سر کار آورد.

  تامادا باشلاییر: 

  - حضرات، من بیر نئچه کلمه سؤز ایله….

ایلیاس  

 لئو تولستوی

    اوُفا قوبئرنییاسیندا ایلیاس آدلی بیر باشقیرد یاشاییردی. اونو ائولندیرندن بیر ایل سونرا آتاسی وفات ائله‌دی. او واخت مال-حئیواندان ایلیاسین 7 مادیانی، 2 اینگی و 20 قویونو وار ایدی. بیر مولک صاحیبی کیمی ایلیاس ثروت توپلاماغا گیریشدی: صاباحدان آخشاما قدر آروادییلا مین بیر زحمته قاتلاشدی، هر کسدن ائرکن اویانیب، هامیدان سونرا یاتاغا گیردیگی اوچون ایلدن-ایله زنگینلشدی. 

    دوز 35 ایل اذیت چکن ایلیاس، ان نهایت، بؤیوک وار-دؤولت قازاندی. آتلاری نین سایی 200-ه، ایری بوینوزلو حئیوانلاری نین سایی 150-یه، قویونلاری نین سایی ایسه 1200-ه چاتدی. نؤکر-نایبلری اونون ایلخی و سورولرینی اوتاریر، قاراواشلاری ایسه مادیانلارینی و اینکلرینی ساغیر، سودوندن کومیس، پئندیر و یاغ حاضیرلاییردیلار. ایلیاسین مالی، ثروتی باشیندان آشیردی. بوتون ماحال جاماعاتی اونا حسد آپاریردی. حاقیندا دئییردیلر:  " ایلیاس بختور آدامدیر. بو جور وارلی-حاللی بیریسینه هئچ اؤلوم ده یاخین دوشمز " .  

    نوفوذلو اینسانلار دا ایلیاسین سسینی-سوراغینی آلیب، اونونلا دوستلوق قورماغا جان آتیردیلار. چوخ-چوخ اوزاقلاردان قاپیسینا قوناقلار گلیردی. ایلیاس ایسه اونلارین هامیسینی خوش قارشیلاییر، یئدیریب-ایچیریردی. قاپیسینا گلن هر کسین قاباغینا کومیس، چای، شئربا (پولو تمیزلنمه‌میش خیردا بالیقلاردان بیشیریلن شوربا نؤوعو اولماقلا، تاتار و باشقیرد مطبخی نین طعامیدیر) و قویون اتی قویولوردو. حَیَطه قوناقلار گیرن کیمی ال‌اوستو بیر-ایکی قویون، قوناق-قارا لاپ چوخ اولاندا ایسه آت کسیلیردی.